تو دنیایی که نوآوری و فناوری دائما در حال تکامله، مساله افزایش خلاقیت در کودکان بیشتر از هر زمان دیگه‌ای ضروری شده. خلاقیت فقط یک اصطلاح شیک و زیبا نیست. خلاقیت یک مهارت چند وجهیه که پارامترهایی مثل رشد شناختی، توانایی های حل مسئله و هوش هیجانی رو در کودکان تقویت میکنه. تو این مقاله از مرکز نوآوری لنسر شریف به جنبه‌های مختلف افزایش خلاقیت در کودکان می‌پردازیم و چگونگی استفاده از قدرت تخیل و توانمندسازی اون‌ها رو برای تبدیل شدن به مبتکران و رویاپردازان آینده بررسی میکنیم. پس با ما همراه باشید.
مبانی خلاقیت: پارامترهای مهم در افزایش خلاقیت در کودکان 🧠
روانشناس‌ها خلاقیت رو ترکیبی پیچیده از دو مورد یعنی استعداد ژنتیکی و تأثیر محیطی میدونن. در حالی که بعضی از کودکان ممکنه به طور طبیعی تمایلات تخیلی بیشتری از خودشون نشون بدن، محیطی که در اون رشد میکنن نقش بسیار مهمی در شکل دادن به خلاقیت اون‌ها ایفا میکنه. ایجاد یک محیط که کنجکاوی، کاوش و ریسک پذیری رو در کودک تشویق میکنه، میتونه تاثیر بسیار زیادی توی رشد و توسعه خلاقیت کودک داشته باشه. به همین دلیل میشه گفت اولین قدم برای افزایش خلاقیت در کودکان، ایجاد یک بستر مناسب و یا قرار دادن کودک در یک بستر آماده است. به عنوان مثال مجموعه‌هایی مانند لنسر شریف، با همین هدف ایجاد شده‌اند تا در کنار آموزش مهارت‌های روز دنیا، بتونند خلاقیت کودکان رو هم در کنارش افزایش بدن. 💪🏻
تقویت مهارت های تفکر انتقادی 👊🏼
خلاقیت ارتباط پیچیده‌ای با مهارت هایی مثل تفکر انتقادی داره. بیایین یه ذره بیشتر در مورد تفکر انتقادی صحبت کنیم و ببینیم دقیقا یعنی چی:
تفکر انتقادی به معنای تفکری است که وقتی ما با مسئله‌ای روبرو می‌شویم، به جای قبول کردنش به طور خودکار، به دقت و با توجه به دلایل منطقی بهش نگاه میکنیم. این به ما کمک می‌کند تا بفهمیم چه چیزی حقیقت دارد و چه چیزی نه. توانایی تفکر انتقادی باعث می‌شود تا بهترین تصمیم‌ها را بگیریم و از دستورالعمل‌ها و اطلاعات غلط دوری کنیم. این توانایی در تحصیلات و در زندگی همیشگی ما مفید است و به ما کمک می‌کند تا با هوش و منطق به مسائل نگاه کنیم و تصمیم‌های بهتری بگیریم.
فعالیت‌هایی که تفکر انتقادی رو درگیر میکنن، مثل درست کردن پازل، طوفان فکری و سؤالات باز، ذهن کودکان رو تحریک میکنه و باعث میشه که اون‌ها تشویق بشن تا خارج از چارچوب‌های معمول فکر کنن. اگه ما بتونیم به کودکانمون یاد بدیم که چجوری با تفکر انتقادی مسائل رو حل کنن، میتونیم تاثیر خیلی زیادی روی آینده‌شون داشته باشیم. راه هایی برای افزایش این مهارت وجود داره. مثلا:
- سوال پرسیدن و جستجو کردن برای دلیل: وقتی با یک مسئله یا اطلاعاتی روبرو میشیم، به جای قبول کردنش به طور خودکار، سوالاتی مثل “چرا؟” و “چطور؟” می‌پرسیم و سعی میکنیم دلایل و توضیحات بیشتری براش پیدا کنیم. به عنوان مثال، وقتی یک خبر رو می‌خونیم، سوال می‌پرسیم که چرا این اتفاق افتاده و اطلاعات بیشتری جستجو میکنیم.🤔
- مقایسه‌ی منطقی: اطلاعات و ادعاها رو با یکدیگر مقایسه میکنیم تا ببینیم آیا اون‌ها با یکدیگر مطابقت دارن یا نه. برای مثال، اگر دو نفر داستانی متفاوت درباره یک واقعه تعریف کنن، میتونیم اطلاعات دیگه‌ای رو بررسی کنیم تا ببینیم کدام داستان بهترین توضیح رو داره. 😵💫
- گوش کردن به دیدگاه‌های مختلف: وقتی با یک موضوع مواجه میشیم، دیدگاه‌های مختلف مردم رو می‌شنویم و تلاش میکنیم بفهمیم چرا هر کدوم این دیدگاه‌ها رو دارن. کلا مهارت گوش کردن فعاللانه هم جزو مهارت هاییه که باید بچه ها از کودکی یاد بگیرن. 👂
- تجربه و تست کردن: به تجربه‌های جدید و مواجهه با وضعیت‌های مختلف می‌پردازیم تا بتوانیم بهترین راه‌حل‌ها رو پیدا کنیم. به عنوان مثال، وقتی یک بازی جدید رو امتحان میکنیم، تجربه‌های مختلفی پیدا میکنیم و با تست کردن راه‌های مختلف بازی، بهترین راه‌حل‌ها رو پیدا میکنیم. ✅
این راه‌ها به ما کمک میکنن تا تفکرمان ر, انعطاف‌پذیرتر کنیم و بهترین تصمیم‌ها و راه‌حل‌ها ر, انتخاب کنیم.
هنر به عنوان یک وسیله برای افزایش خلاقیت در کودکان 🎹
درگیر شدن در اشکال مختلف هنری (موسیقی، نقاشی، مجسمه سازی و …) به کودکان این فرصت رو میده تا افکار و احساسات خودشون رو بیان کنن. هنرهای تجسمی مثل نقاشی و مجسمه سازی به اونا اجازه میده تا آزمایش کنن. فعالیت های نمایشی و نقش آفرینی به اون‌ها کمک میکنه تا نقش ها و سناریوهای مختلف رو کشف کنن و همدلی و تفکر خلاق رو تقویت کنن. یکی از تفاوت‌های اصلی لنسر شریف با سایر مجموعه‌های موجود در کشور دقیقا همین مورده. ما هم برای افزایش خلاقیت در کودکان اتاق هنر رو طراحی کردیم. بچه‌ها میتونن موقع استراحت بین کلاس ها به این اتاق مراجعه کنن و علاوه بر استراحت، راهی برای افزایش خلاقیت رو داشته باشن.
داستان سرایی، خواندن و نوشتن 📝
قصه گویی دروازه ای به سوی تخیل است. تشویق کودکان به ساختن داستان های خودشون، خلاقیت و مهارت های زبانی اون ها رو به طور همزمان شعله ور میکنه. عادت خوندن با قرار گرفتن در معرض جهان ها و ایده های مختلف، ظرفیت های تخیلی اون ها رو بیشتر میکنه. نوشتن کمک میکنه تا افکار و احساسات خودشون رو به شیوه ای منحصر به فرد بیان کنن.
آموزش و خلاقیت STEM: ترکیب علوم، ریاضیات و نوآوری 🧮
خلاقیت محدود به هنر نیست. به همان اندازه در زمینه های STEM (علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) مرتبطه. ادغام تفکر خلاق در پروژه‌ها و آزمایش‌های علمی، نوآوری رو در کودکان افزایش میده. وقتی با تکنیک‌های حل مسئله مبتکرانه برخورد میکنیم، ریاضی جذاب‌تر میشه. کاوش در فناوری باعث ایجاد حس کنجکاوی میشه و میتونه به اختراعات هیجان انگیزی منجر بشه.
افزایش خلاقیت در کودکان از طریق بازیگوشی ⚽️
بازی روش طبیعی یادگیری کودک است. فعالیت‌های مبتنی بر بازی، کاوش، آزمایش و کشف رو تشویق میکنن. یادگیری مهارت‌هایی مثل بازی سازی با اسکرچ یا اپ اینونتور میتونه خلاقیت کودک رو تقویت کنه و در عین حال یک سرگرمی جذاب برای اون باشه. دوره های مختلفی در این زمینه در لنسر شریف در حال برگزاریه که برای اطلاعات بیشتر میتونید از طریق منو به دپارتمان های هر بخش دسترسی داشته باشید. ما در دپارتمان کسب و کار، با در نظر گرفتن تمامی موارد بالا، آموزش کسب و کار برای دانش آموزان را طراحی و راه‌اندازی کرده‌ایم.
هوش هیجانی و خلاقیت: ارتباط با احساسات 🧩
درک و بیان احساسات هسته اصلی بیان خلاق است. همدلی به عنوان منبع الهام عمل میکنه و به کودکان این امکان رو میده تا از احساساتشون بهره ببرند و اون ها رو به اشکال هنری تبدیل کنن. از طریق رسانه‌های مختلف، کودکان میتونن احساسات پیچیده رو بیان کنن و هوش هیجانی و هویت خلاق رو تقویت کنند. پیشنهاد میکنیم که حتما در مورد هوش هیجانی در کودکان بیشتر تحقیق کنید. خیلی از والدین اهمیت این موضوع رو در نظر نمیگیرن و صرفا میخوان IQ کودکشون رو افزایش بدن در صورتی که EQ یا همون هوش هیجانی در زندگی اجتماعی کودک خیلی تاثیر بیشتری داره.
تشویق همکاری: قدرت خلاقیت جمعی ✊🏽
همکاری راه دیگه‌ای است که از طریق آن خلاقیت رشد میکنه. پروژه های گروهی، طوفان فکری و تبادل ایده ها رو تحریک میکنه. ارتباط مؤثر در تیم‌های خلاق، مهارت‌های بین فردی رو تقویت میکنه و استفاده از نقاط قوت مختلف رو برای دستیابی به اهداف مشترک تشویق میکنه. لنسر شریف هم در کلاس‌های گروهی خودش دقیقا همین هدف رو دنبال میکنه. جایی که بچه‌ها بتونن با استفاده از خلاقیت جمعی تصمیمات درستی رو بگیرن.
تعامل در دنیای مجازی و واقعی 👨🏼💻
در عصر دیجیتال، فناوری راه های جدیدی برای افرایش خلاقیت در کودکان ارائه میده. پلتفرم‌های طراحی دیجیتال به کودکان اجازه میده تا خلاقیت رو به روش‌های نوآورانه کشف کنن. برنامه نویسی برای کودکان و خلاقیت مجازی اون ها را قادر میسازه تا جهان های دیجیتال رو اختراع و شکل بدن. با این حال، ایجاد تعادل بین حضور در فضای مجازی و دنیای واقعی بسیار حیاتی است که والدین باید به این موضوع توجه کنن.
حمایت والدین و نقش مربی در افزایش خلاقیت در کودکان 🧑🏼🏫
والدین و مربیان نقش اساسی در افزایش خلاقیت در کودکان دارن. در خانه، والدین میتونن منابع مختلفی رو برای همین مورد فراهم کنن. مربیان میتونن محیط های یادگیری رو ایجاد کنن که فعالیت های خلاقانه رو در برنامه های درسی ادغام کنه و پتانسیل منحصر به فرد هر کودک رو شناسایی کرده و پرورش دهد. تمامی اساتید لنسر شریف نیز این موارد رو در نظر میگیرن و ما سعی داریم که نقش حمایتی خودمون رو در این مورد به صورت کامل انجام بدیم.
خلاصه: پرورش خلاقیت مادام العمر 🧙🏼♂️
پرورش خلاقیت در کودکان فقط پرورش مهارت های هنری نیست. این در مورد تجهیز بچه‌ها به ابزاری مادام العمر برای رشد شخصی و حرفه ای است. تفکر خلاق به اون‌ها کمک میکنه تا در دنیایی که به سرعت در حال تغییره حرکت کنن، با نوآوری به چالش ها نزدیک بشن و به آینده ای روشن تر کمک کنن.
نتیجه گیری
به عنوان والدین، مربیان و جامعه، وظیفه ما پرورش و تجلیل از خلاقیت کودکانه. با ایجاد یک محیط حمایتی، ادغام فعالیت‌های خلاقانه در یادگیری، و پذیرش دیدگاهی جامع از موفقیت، می‌توانیم نسلی از نوآوران و رویاپردازان رو بسازیم که با تخیل و نبوغ خودشون جهان رو شکل خواهند داد.
بدون دیدگاه